Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

every day

  • 1 dies

    dĭes (dīes, Liv. Andron. Fragm. Odys. 7), ēi ([etilde]ī, Verg. A. 4, 156; Hor. S. 1, 8, 35 et saep.;

    dissyl.: di-ei,

    Ter. Eun. 4, 7, 31; also gen. dies, die, and dii—dies, as in acies, facies, pernicies, etc., Enn. ap. Gell. 9, 14; Ann. v. 401 Vahl.; Cic. Sest. 12, 28 ap. Gell. l. l.:

    die,

    Prisc. p. 780 P.; even in Verg. G. 1, 208, where Gellius reads dies, v. Wagner ad loc., nearly all MSS. have die; cf. Rib. and Forbig. ad loc.; so,

    die,

    Plaut. Ps. 4, 7, 59; id. Capt. 4, 2, 20; Caes. B. G. 7, 11, 5; id. B. C. 1, 14, 3; 3, 76, 2; Just. 2, 11, 17; cf. Oud. ad B. G. 2, 23, 1. Die appears to be certain in Sall. J. 52, 3; 97, 3. Also in Cic. Sest. 12, 28, Gellius reads dies, where our MSS., except the Cod. Lamb., have diei;

    perh. those words do not belong to Cicero himself. Form dii,

    Verg. A. 1, 636, Rib. and Forbig. after Serv. and Gell. l. l.— Dat., diēī, saep. die, Plaut. Am. 1, 1, 120, acc. to Serv. Verg. G. 1, 208; Plaut. Am. 1, 3, 48; id. Capt. 3, 1, 4; id. Trin. 4, 2, 1;

    once dii,

    id. Merc. 1, Prol. 13; cf. Roby, Gram. 1, 121 sq.); m. (in sing. sometimes f., esp. in the signif. no. I. B. 1.) [root Sanscr. dī, gleam: dinas, day; Gr. dios, heavenly; cf. Lat. Jovis (Diovis), Diana, deus, dīvus, etc. Old form, dius (for divus); cf.: nudius, diu, etc. The word also appears in composition in many particles, as pridem, hodie, diu, etc., v. Corss. Auspr. 2, 855 sq.], a day (cf.: tempus, tempestas, aetas, aevum, spatium, intervallum).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., the civil day of twenty-four hours.
    (α).
    Masc.:

    dies primus est veris in Aquario... dies tertius... dies civiles nostros, etc.,

    Varr. R. R. 1, 28, 1; cf. Plin. 2, 77, 79, § 188; Macr. S. 1, 3; Gell. 3, 2: REBVS IVRE IVDICATIS TRIGINTA DIES IVSTI SVNTO, XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 45; and 15, 13 fin.; for which;

    per dies continuos XXX., etc.,

    Gai. Inst. 3, 78: multa dies in bello conficit unus, Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 297 ed. Vahl.); cf.:

    non uno absolvam die,

    Plaut. Capt. 3, 5, 73:

    hic dies,

    id. Aul. 4, 9, 11:

    hic ille est dies,

    id. Capt. 3, 3, 3:

    ante hunc diem,

    id. ib. 3, 4, 101:

    illo die impransus fui,

    id. Am. 1, 1, 98; cf.:

    eo die,

    Caes. B. G. 1, 22 fin.; 2, 6; 2, 32 fin.; 4, 11, 4; 5, 15 fin. et saep.:

    postero die,

    id. ib. 1, 15, 1; 3, 6, 3 et saep.; Cic. Verr. 2, 2, 17; Sall. J. 29, 5; 38, 9 et saep.:

    in posterum diem,

    Caes. B. G. 7, 41 fin.; id. B. C. 1, 65 fin. et saep.:

    diem scito esse nullum, quo die non dicam pro reo,

    Cic. Q. Fr. 3, 3:

    domi sedet totos dies,

    Plaut. Aul. 1, 1, 34:

    paucos dies ibi morati,

    Caes. B. G. 7, 5, 4:

    dies continuos XXX. sub bruma esse noctem,

    id. ib. 5, 13, 3:

    hosce aliquot dies,

    Ter. Heaut. 4, 5, 4; cf. id. Eun. 1, 2, 71 et saep.:

    festo die si quid prodegeris,

    Plaut. Aul. 2, 8, 10; so,

    festus,

    id. Cas. 1, 49; id. Poen. 3, 5, 13; 4, 2, 26 et saep.—
    (β).
    Fem. (freq. in poetry metri gratiā; rare in prose), postrema, Enn. ap. Gell. 9, 14:

    omnia ademit Una dies,

    Lucr. 3, 912; cf. id. 3, 921; 5, 96 and 998: homines, qui ex media nocte ad proximam mediam noctem in his horis XXIV. nati sunt, una die nati dicuntur, Varr. ap. Gell. 3, 2, 2 (uno die, Macr. S. 1, 3):

    quibus effectis armatisque diebus XXX., a qua die materia caesa est,

    Caes. B. C. 1, 36 fin.:

    Varronem profiteri, se altera die ad colloquium venturum,

    id. ib. 3, 19, 4 (for which, shortly before: quo cum esset postero die ventum); cf.:

    postera die,

    Sall. J. 68, 2 (for which, in the same author, more freq.:

    postero die): pulchra,

    Hor. Od. 1, 36, 10:

    suprema,

    id. ib. 1, 13, 20:

    atra,

    Verg. A. 6, 429:

    tarda,

    Ov. M. 15, 868 et saep.—(But Caes. B. C. 3, 26, 1; 3, 37, 1, read altero, tertio.)—
    b.
    Connections:

    postridie ejus diei, a favorite expression of Caesar,

    Caes. B. G. 1, 23, 1: 1, 47, 2; 1, 48, 2 et saep., v. postridie;

    and cf.: post diem tertium ejus diei,

    Cic. Att. 3, 7; Sulpic. ap. Cic. Fam. 4, 12, 2; Liv. 27, 35:

    diem ex die exspectabam,

    from day to day, id. ib. 7, 26 fin.; cf.:

    diem ex die ducere,

    Caes. B. G. 1, 16, 5; for which also: diem de die prospectans, Liv. 5, 48; and: diem de die differre, id. 25, 25: LIBRAS FARRIS ENDO DIES DATO, for every day, day by day, daily, XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 45; cf.:

    affatim est hominum, in dies qui singulas escas edunt,

    Plaut. Men. 3, 1, 10; so,

    in dies,

    every day, Cic. Top. 16, 62; Caes. B. G. 3, 23, 7; 5, 58, 1; 7, 30, 4; Vell. 2, 52, 2; Liv. 21, 11 Drak.; 34, 11 al.; less freq. in sing.:

    nihil usquam sui videt: in diem rapto vivit,

    Liv. 22, 39; cf.:

    mutabilibus in diem causis (opp. natura perpetua),

    id. 31, 29 (in another signif. v. the foll., no. II. A. 3); and: cui licet in diem ( = singulis diebus, daily) dixisse Vixi, etc., Hor. Od. 3, 29, 42. And still more rarely: ad diem, Treb. Gallien. 17; Vop. Firm. 4:

    ante diem, v. ante.—Die = quotidie or in diem,

    daily, Verg. E. 2, 42; 3, 34:

    quos mille die victor sub Tartara misi,

    id. A. 11, 397:

    paucissimos die composuisse versus,

    Quint. 10, 3, 8:

    saepius die,

    Plin. 15, 6, 6, § 22: die crastini, noni, pristini, quinti, for die crastino, nono, etc., v. h. vv. crastinus, nonus, etc.; and cf. Gell. 10, 24; Macr. S. 1, 4.—
    B.
    In partic.
    1.
    A set day, appointed time, term in the widest sense of the word (for appearing before court, in the army, making a payment, etc.).
    (α).
    Masc.: MORBVS SONTICVS... STATVS DIES CVM HOSTE... QVID HORVM FVIT VNVM IVDICI ARBITROVE REOVE DIES DIFFISVS ESTO, XII. Tab. ap. Cic. Off. 1, 12; Fest. p. 273, 26 Müll.; for which: STATVS CONDICTVSVE DIES CVM HOSTE, acc. to Cincius ap. Gell. 16, 4, 4;

    and with comic reference to the words of this law,

    Plaut. Curc. 1, 1, 5 (found also in Macr. S. 1, 16);

    and freq.: status dies,

    Plin. Ep. 9, 39, 1; Suet. Claud. 1; Flor. 1, 13, 16 et saep.:

    hic nuptiis dictus est dies,

    Ter. And. 1, 1, 75; cf.:

    dies colloquio dictus est ex eo die quintus,

    Caes. B. G. 1, 42, 4; so,

    dictus,

    id. ib. 5, 27, 5:

    iis certum diem conveniendi dicit,

    id. ib. 5, 57, 2:

    die certo,

    Sall. J. 79, 4; cf.

    constituto,

    id. ib. 13 fin.:

    decretus colloquio,

    id. ib. 113, 3:

    praestitutus,

    Liv. 3, 22:

    praefinitus,

    Plin. 35, 10, 36, § 109; Gell. 16, 4, 3:

    ascriptus,

    Phaedr. 4, 11, 8 et saep.:

    quoniam advesperascit, dabis diem nobis aliquem, ut contra ista dicamus,

    Cic. N. D. 3, 40; Caes. B. G. 1, 16, 5; id. B. C. 1, 11, 2; Sall. J. 109, 3; Liv. 35, 35 et saep.:

    dies ater,

    an unlucky day, Sen. Vit. Beat. 25.—
    (β).
    Fem. (so commonly in this sense in class. prose, but only in sing., v. Mützell ad Curt. 3, 1, 8):

    ut quasi dies si dicta sit,

    Plaut. As. 5, 1, 11; so,

    dicta,

    Cic. Fam. 16, 10 fin.; cf.:

    edicta ad conveniendum,

    Liv. 41, 10 fin.:

    praestituta,

    Plaut. Ps. 1, 3, 140; 2, 2, 28; Ter. Ph. 3, 2, 38; Cic. Verr. 2, 3, 14 fin.; id. Vatin. 15, 37; id. Tusc. 1, 39; Liv. 45, 11 et saep.; cf.

    constituta,

    Cic. Caecin. 11, 32; Caes. B. G. 1, 4, 2; 1, 8, 3: certa eius rei constituta, id. B. C. 3, 33, 1:

    pacta et constituta,

    Cic. Cat. 1, 9, 24:

    statuta,

    Liv. 31, 29:

    stata,

    id. 27, 23 fin.:

    certa,

    Caes. B. G. 1, 30, 4, 5, 1, 8; id. B. C. 1, 2, 6; Nep. Chabr. 3 et saep.:

    annua,

    Cic. Fam. 7, 23; id. Att. 12, 3 fin.; cf.

    longa,

    Plaut. Ep. 4, 1, 18:

    die caecā emere, oculatā vendere,

    i. e. to buy on credit and sell for cash, id. Ps. 1, 3, 67, v. caecus, no. II. B.:

    haec dies summa hodie est, mea amica sitne libera, an, etc.,

    id. Pers. 1, 1, 34:

    puto fore istam etiam a praecone diem,

    Cic. Att. 13, 3:

    ubi ea dies venit (preceded by tempore ejus rei constituto),

    Caes. B. G. 7, 3:

    praeterita die, qua suorum auxilia exspectaverant,

    id. ib. 7, 77, 1; cf. id. ib. 6, 33, 4:

    esse in lege, quam ad diem proscriptiones fiant,

    Cic. Rosc. Am. 44, 128 et saep.—
    (γ).
    Both genders together:

    diem dicunt, qua die ad ripam Rhodani omnes conveniant: is dies erat a. d. V. Kal. Apr., etc.,

    Caes. B. G. 1, 6 fin.; Cic. Att. 2, 11; id. Q. Fr. 3, 1, 3; Liv. 34, 35 al.—
    b.
    Hence: dicere diem alicui, to impeach, lay an accusation against:

    diem mihi, credo, dixerat,

    Cic. Mil. 14, 36:

    Domitium Silano diem dixisse scimus,

    id. Div. in Caec. 20, 67.—
    2.
    A natural day, a day, as opp. to night: ut vel, quia est aliquid, aliud non sit, ut Dies est, nox non est; vel, quia est aliquid, et aliud sit: Sol est super terram, dies est, Quint. 5, 8, 7: pro di immortales, quis hic illuxit dies, Cic. Fragm. ap. Quint. 9, 4, 76:

    credibile non est, quantum scribam die, quin etiam noctibus,

    in the daytime, id. Att. 13, 26:

    negat ullum esse cibum tam gravem, quin is die et nocte concoquatur,

    in a single day and night, id. N. D. 2, 9, 24; cf.

    in this signif.: die ac nocte,

    Plin. 29, 6, 36, § 113:

    nocte et die,

    Liv. 25, 39;

    and simply die,

    Hor. S. 2, 1, 4; Quint. 10, 3, 8; cf.

    also: currus rogat ille paternos, Inque diem alipedum jus et moderamen equorum,

    Ov. M. 2, 48; and, connected with nox:

    (Themistocles) diem noctemque procul ab insula in salo navem tenuit in ancoris,

    Nep. Them. 8 fin.; cf. Cic. Div. 2, 27, 59; Liv. 22, 1 fin. —But more freq.: diem noctemque, like our day and night, i. q. without ceasing, uninterruptedly; Caes. B. G. 7, 77, 11; 7, 42 fin.; id. B. C. 1, 62;

    for which less freq.: diem et noctem,

    Hirt. B. Hisp. 38, 1;

    diem ac noctem,

    Liv. 27, 4 and 45:

    noctemque diemque,

    Verg. A. 8, 94; cf. Quint. 9, 4, 23:

    continuate nocte ac die itinere,

    Caes. B. C. 3, 11, 1; 3, 36, 8; and in plur.:

    dies noctesque,

    Plaut. Rud. 2, 3, 49; Ter. Eun. 1, 2, 113; Cic. Att. 7, 9 fin.; Nep. Dat. 4, 4 et saep.; also, reversing the order: noctesque diesque, Enn. ap. Cic. de Sen. 1, 1 (Ann. v. 338 ed. Vahl.); Hor. S. 1, 1, 76:

    noctesque et dies,

    Ter. And. 4, 1, 52; id. Eun. 5, 8, 49:

    noctes atque dies,

    Lucr. 2, 12; 3, 62; Cic. Fin. 1, 16, 51; Verg. A. 6, 127 al.:

    noctes diesque,

    id. ib. 9, 488:

    noctes ac dies,

    Cic. Arch. 11, 29:

    noctes et dies,

    id. Brut. 90, 308; id. de Or. 1, 61, 260; id. Tusc. 5, 25 and 39; Ter. Eun. 5, 8, 49; cf.

    also: neque noctem neque diem intermittit,

    Caes. B. G. 5, 38:

    Galli dies... sic observant, ut noctem dies subsequatur,

    id. ib. 6, 18, 2 Herz ad loc. So, too, in gen.:

    qui nocte dieque frequentat Limina,

    Mart. 10, 58, 11:

    cum die,

    at break of day, Ov. M. 13, 677:

    orto die ( = orta luce),

    Tac. A. 1, 20; 1, 68; id. H. 2, 21:

    ante diem ( = ante lucem),

    Hor. Ep. 1, 2, 35:

    dies fit, late Lat. for lucescit,

    Vulg. Luc. 22, 66: de die, in open day, broad day; v. de.—
    3.
    Dies alicujus (like the Heb. ; v. Gesen. Lex. s. h. v.).
    a.
    I. q. dies natalis, a birthday:

    diem meum scis esse III. Non. Jan. Aderis igitur,

    Cic. Att. 13, 42, 2; cf.

    in full: natali die tuo,

    id. ib. 9, 5 al. So the anniversary day of the foundation of a city is, dies natalis urbis, Cic. Div. 2, 47, 98.—
    b.
    I. q. dies mortis, dying-day:

    quandocumque fatalis et meus dies veniet statuarque tumulo,

    Tac. Or. 13 fin. Called, also: supremus dies. Suet. Aug. 99; id. Tib. 67; cf.:

    supremus vitae dies,

    Cic. de Sen. 21, 78; Suet. Aug. 61. Hence:

    diem suum obire,

    to die, Sulp. in Cic. Fam. 4, 12, 2;

    and in the same sense: obire diem supremum,

    Nep. Milt. 7 fin.; id. Dion. 2 fin.; Suet. Claud. 1:

    exigere diem supremum,

    Tac. A. 3, 16:

    explere supremum diem,

    id. ib. 1, 6; 3, 76;

    and simply: obire diem,

    Plin. 2, 109, 112, § 248; Suet. Tib. 4; id. Vesp. 1; id. Gr. 3; cf.

    also: fungi diem,

    Just. 19, 1, 1.—
    c.
    I. q. dies febris, fever-day: etsi Non. Mart., [p. 574] die tuo, ut opinor, exspectabam epistolam a te longiorem, Cic. Att. 9, 2 init.; 7, 8, 2 al.
    II.
    Transf.
    A.
    In gen. (from no. I. A.).
    1.
    A day, for that which is done in it (cf. the Hebr., the Gr. eleutheron êmar, etc.):

    is dies honestissimus nobis fuerat in senatu,

    Cic. Fam. 1, 2, 3:

    non tam dirus ille dies Sullanus C. Mario,

    id. Att. 10, 8, 7:

    equites Romanos daturos illius diei poenas,

    id. Sest. 12, 28:

    hic dies et Romanis refecit animos et Persea perculit,

    Liv. 42, 67 Drak.; cf. id. 9, 39 fin.; Vell. 2, 35 Ruhnk.; 2, 86; Just. 9, 3 fin.; Flor. 2, 6, 58 Duker.:

    imponite quinquaginta annis magnum diem,

    Tac. Agr. 34:

    quid pulchrius hac consuetudine excutiendi totum diem?... totum diem mecum scrutor, facta ac dicta mea remetior, etc., Sen. de Ira, 3, 36: dies Alliensis, i. q. pugna Alliensis,

    Liv. 6, 1; Suet. Vit. 11:

    Cannensis,

    Flor. 4, 12, 35 al. And so even of one's state of mind on any particular day:

    qualem diem Tiberius induisset,

    what humor, temper, Tac. A. 6, 20. —
    2.
    A day's journey:

    hanc regionem, dierum plus triginta in longitudinem, decem inter duo maria in latitudinem patentem,

    Liv. 38, 59; Just. 36, 2, 14 al.—
    3.
    In gen. (like, hêmera, and our day, for) time, space of time, period:

    diem tempusque forsitan ipsum leniturum iras,

    Liv. 2, 45;

    so with tempus,

    id. 22, 39; 42, 50: amorem intercapedine ipse lenivit dies, Turp. ap. Non. 522, 7;

    so in the masc. gender: longus,

    Stat. Th. 1, 638; Luc. 3, 139;

    but also longa,

    Plaut. Epid. 4, 1, 18; Plin. Ep. 8, 5 fin.; cf.

    perexigua,

    a brief respite, Cic. Verr. 1, 2 fin.:

    nulla,

    Ov. M. 4, 372 al.:

    ex ea die ad hanc diem quae fecisti, in judicium voco,

    Cic. Verr. 2, 1, 12 fin.:

    ut infringatur hominum improbitas ipsa die, quae debilitat cogitationes, etc.,

    id. Fam. 1, 6; cf. id. ib. 7, 28 fin.; id. Tusc. 3, 22, 53 al.: indutiae inde, non pax facta;

    quarum et dies exierat, et ante diem rebellaverant,

    i. e. the term of the truce, Liv. 4, 30 fin.; 30, 24; 42, 47 fin. (for which: quia tempus indutiarum cum Veienti populo exierat, id. 4, 58).—Prov.:

    dies adimit aegritudinem,

    Ter. Heaut. 3, 1, 13: dies festus, festival-time, festival:—diem festum Dianae per triduum agi, Liv. 25, 23 et saep.:

    die lanam et agnos vendat,

    at the right time, Cato R. R. 150, 2:

    praesens quod fuerat malum, in diem abiit,

    to a future time, Ter. Ph. 5, 2, 16; so in diem, opp. statim, Q. Cic. Pet. cons. 12, 48;

    and simply in diem,

    Plaut. Mil. 3, 2, 48; Ter. Eun. 5, 7, 19; Cic. Cael. 24.—Esp. freq. in diem vivere, to live on from day to day, regardless of the future, Cic. de Or. 2, 40, 169; id. Tusc. 5, 11, 33; Plin. Ep. 5, 5, 4 et saep; cf. the equivoque with de die, under de.—
    B.
    In partic. (acc. to no. I. B. 2— poet., and in postAug. prose).
    1.
    Light of day, daylight:

    contraque diem radiosque micantes Obliquantem oculos,

    Ov. M. 7, 411; 5, 444; 13, 602:

    multis mensibus non cernitur dies,

    Plin. 33, 4, 21, § 70; Plin. Ep. 6, 20, 6; 9, 36, 2 al.; also of the eyesight, Stat. Th. 1, 237;

    and trop. of the conscience: saeva dies animi scelerumque in pectore Dirae,

    id. ib. 1, 52.—
    2.
    For caelum, the sky, the heavens:

    sub quocumque die, quocumque est sidere mundi,

    Luc. 7, 189; 1, 153:

    incendere diem nubes oriente remotae,

    id. 4, 68; 8, 217; Stat. Th. 1, 201.—Hence, like caelum,
    b.
    The weather:

    totumque per annum Durat aprica dies,

    Val. Fl. 1, 845:

    tranquillus,

    Plin. 2, 45, 44, § 115:

    mitis,

    id. 11, 10, 10, § 20:

    pestilens,

    id. 22, 23, 49, § 104.—
    3.
    The air:

    nigrique volumina fumi Infecere diem,

    Ov. M. 13, 600:

    cupio flatu violare diem,

    Claud. in Ruf. 1, 63.
    III.
    Dies personified.
    A.
    I. q. Sol, opp. Luna, Plaut. Bacch. 2, 3, 21;

    coupled with Mensis and Annus,

    Ov. M. 2, 25.—
    B.
    As fem., the daughter of Chaos, and mother of Heaven and Earth, Hyg. Fab. praef.; of the first Venus, Cic. N. D. 3, 23, 59.

    Lewis & Short latin dictionary > dies

  • 2 diēs

        diēs gen. diēī or diē (rarely diei, disyl., T., or diī, V.), m sometimes in sing f.    [DIV-], a day, civil day: Quae tot res in unum conclusit diem, T.: eo die, Cs.: in posterum diem, Cs.: paucos dies ibi morati, Cs.: alter et tertius dies absumitur, Ta.— Fem. (in prose only of a fixed term): diebus XXX, a quā die materia caesa est, Cs.: posterā die, S.: suprema, H.: atra, V.: tarda, O. —In phrases: paucis ante diebus, a few days earlier, S.: paucis post diebus, S.: postridie eius diei, the next day, Cs.: post diem tertium eius diei, the next day but one, L.: diem ex die exspectabam, from day to day: diem de die prospectans, L.: in dies, every day, Cs., C.: in diem rapto vivit, L.: cui licet in diem dixisse Vixi, etc., H.—Abl. diē, in a day, in one day, V.; rarely diē (i. e. cottidie or in diem), daily, V.—In dates: ante diem XII Kal. Nov., the twenty - first of October: in ante diem V Kal. Dec., till November 28.— A set day, appointed time, term: hic nuptiis dictus est dies, T.: pecuniae, C., L.: iis certum diem conveniendi dicit, Cs.: die certo, S.: negotio proxumum diem constituit, S.: conloquio decretus, O.: ad diem praestitutum venire, L.: die tuo exspectabam, etc., your fever day: supremus vitae: obire diem supremum, die, N. — Fem. (only sing.): deportandi dies praestituta: certa eius rei constituta, Cs.: stata, L.: ubi ea dies venit, Cs.: praeteritā die, quā, etc., Cs.: esse in lege, quam ad diem, proscriptiones fiant. — In the phrase, dicere diem, with dat, to impeach, lay an accusation against: diem mihi, credo, dixerat: Domitium Silano diem dixisse scimus.— A dying-day, time to die, destined time (poet.): Stat sua cuique dies, V.: Hic dolor ante diem Pandiona misit ad umbras, prematurely, O. — A natural day, day (opp. night): cum horā diei decimā venire: quantum scribam die (opp. noctibus), in the daytime: die et nocte concoqui, in a single day and night: multo denique die, late in the day, Cs.: in diem (somnum) extrahere, Ta.: exercere diem, work by daylight, V.: currūs rogat In diem, for a day, O.: diem noctemque procul navem tenuit, a day and a night, N.: Saturnalia diem ac noctem clamata, all day and all night, L.: diem noctemque, uninterruptedly, Cs.: Dies noctīsque me ames, T.: dies noctīsque iter faciens, N.: noctīs ac dies: et noctīs et dies.— With iter, of distances, a day's march, day's journey: huius silvae latitudo novem dierum iter expedito patet, forced marches, Cs.: quinque dierum iter aberant, L. — Daybreak, day: cum die, O.: ante diem, H. — An anniversary: quo die ad Aliam pugnatum, a clade Aliensem appellarunt, L.: diem meum scis esse III Non. Ian., birthday. —Meton., a day's work, event, day: is dies honestissimus nobis fuerat in senatu: dare illius diei poenas: ille dies Etruscorum fregit opes, Cs.: imponite quinquaginta annis magnum diem, Ta. — A time, space of time, period, interval: diem se ad deliberandum sumpturum, Cs.: diem tempusque forsitan ipsum leniturum iras, L.: ut sexenni die pecuniae solvantur, Cs.: in longiorem diem conlaturus, a later day, Cs.: perexigua, a brief interval: nulla, O.: (indutiarum) dies, the term, L.: messis, season, V.: Optuma aevi, period (i. e. youth), V.: Sole dies referente siccos, season, H.: diem adimere aegritudinem hominibus, T.: diem festum Dianae per triduum agi, a festival, L.: malum in diem abiit, to a future time, T.: nos in diem vivimus, for the moment.—Light of day, daylight (poet.): Inmissus quo dies terreat umbras, O.: volumina fumi Infecere diem, O.: oriens occiduusque dies, the East and the West, i. e. the world, O. — Personified, the god of day, O.— Fem.: Venus primo Caelo et Die nata.
    * * *
    day; daylight; festival; time; lifetime, age

    Latin-English dictionary > diēs

  • 3 cottīdiānus or cotīdiānus

        cottīdiānus or cotīdiānus (not quot-), adj.    [cottidie], of every day, daily: febris, T.: curae: peccata: consuetudo, Cs.: agger, made each day, Cs.: sumptus, N.: usus et cultus corporis, S.— Every day, daily, usual, ordinary, common: formae, T.: verba.

    Latin-English dictionary > cottīdiānus or cotīdiānus

  • 4 in

       in    [old indu], prep. with acc. or abl.    I. With acc., in space, with verbs implying entrance, into, to: in Epirum venire: in flumen deicere: in Ubios legatos mittere, Cs.: Thalam pervenit, in oppidum magnum, S.—Fig.: in memoriam reducere: in animum inducere, L.: dicam quod mi in mentemst, T.—With verbs of motion, up to, to, into, down to: in caelum ascendere: in aram confugitis ad deum, up to the altar: vas in manūs sumere, into his hands: se in manūs Romanis tradidisse, L.—With verbs of rest or placing, in: adesse in senatum iussit: Minucius in custodiam habitus, thrown into prison and kept there, L.: propinquas suas nuptum in alias civitates conlocasse, Cs.—Of direction or local relation, towards, in front of, over against: in orientem Germaniae obtenditur, Ta.: coram in os te laudare, T.: castra movet in Arvernos versus, towards, Cs.: in Galliam versus movere, S.—In time, into, till, for: dormiet in lucem, till broad day, H.: in multum diei, L.: e somno, quem in diem extrahunt, Ta.: indutias in triginta annos impetraverunt, for thirty years, L.: in omne tempus, forever: hominem invitavit in posterum diem, for the following day.— In adverbial expressions with words of time: sancit in posterum, ne quis, etc., hereafter: res dilata est in posterum, to a later day: et in praesentia hi et in futurum metum ceperunt, L.: in perpetuum fore: non in tempus aliquod, sed in aeternum, L.: ex raptis in diem commeatibus, for immediate use, L.: fundum emere in diem, i. e. a fixed day of payment, N.: in dies singulos, each succeeding day: in dies, day by day, L.: nos in diem vivimus, for the moment: in diem et horam, every day, H.: in horas, hourly, H.—Of reference, in relation to, about, respecting, towards, against: id, quod est in philosophos dictum, concerning: carmen, quod in eum scripsisset: in liberos nostros indulgentia: impietates in deos, against: in dominum quaeri, as a witness against: invehi in Thebanos, N.: hominis definitio una in omnīs valet, applies to: in obsequium pronus, H.: in utrumque paratus, V.: in incertum, ne, etc., in view of the uncertainty, whether, L.—Of purpose, for, with a view to: haec civitas mulieri in redimiculum praebeat: Regium in praesidium missa legio, as a garrison, L.: in gratiam sociorum, to gratify, L.: Quos audere in proelia vidi, V.: praemia, in quorum spem pugnarent, L.: in spem pacis solutis animis, L.: Ingrata misero vita ducenda est in hoc, ut, etc., H.: satis in usum, for immediate wants, L. —Of result, to, unto, so as to produce: in familiae luctum nupsit: Excisum Euboicae latus ingens rupis in antrum, V.: commutari ex veris in falsa. —In the phrases, in tantum, so far, so greatly: nec In tantum spe tollet avos, V.: in tantum suam felicitatem enituisse, L.—In rem esse, to be useful, avail: si in rem est Bacchidis, T.: imperat, quae in rem sunt, L.: in rem fore credens universos adpellare, S.—Of manner, according to, after: ille in eam sententiam versus, to this effect: in utramque partem disputat, on both sides: cives servilem in modum cruciati, like slaves: vaticinantis in modum canere, L.: virtutem in maius celebrare, S.: in hanc formulam iudicia: sc. in haec verba factum, L.: in universum, in general, L.: in universum aestimanti, upon a general view, Ta.—Of distribution, into, for, according to: Gallia divisa est in partīs trīs, Cs.: describebat censores binos in singulas civitates, i. e. for each state: sextantibus conlatis in capita, a head, L.—Praegn.: in eorum potestatem portum futurum intellegebant. would fall: in potestatem Locrensium esse, L.    II. With abl., of space, in, within: in cerebro animi esse sedem: quae res in nostris castris gererentur, Cs.: in foro palam Syracusis: (caedes) in viā facta: nupta in domo, L.: copias in castris continent, Cs.: in tuā sedeculā sedere: Heri coīmus in Piraeo, T.: navis et in Caietā parata.—Of position, on, upon, over, among, before, in, under: in equo sedens, on horseback: in eo flumine pons erat, over, Cs.: multā te in rosā urget, H.: Caesaris in barbaris erat nomen obscurius, among, Cs.: in Brutiis praeesse, L.: in manu poculum tenens: est in manibus oratio: gloria in oculis sita, S.: populari in oculis eius agros, under, L.—In, with, wearing, under, clad, covered: in veste candidā, L.: in lugubri veste, Cu.: homines in catenis Romam mittere, L.: in violā aut in rosā, garlanded: legiones in armis, Cs.—Of a multitude or number, in, among, of: In his poëta hic nomen profitetur suom, T.: sapientissimus in septem: eum in tuis habere: iustissimus unus in Teucris, V.—Of writings, in: in populorum institutis aut legibus: in Timaeo dicit: perscribit in litteris, hostīs ab se discessisse, Cs.: in Thucydide orbem modo orationis desidero, in the style of.—Fig., of mind or character, in: in animo habere: quanta auctoritas fuit in Metello!: in omni animante est summum aliquid.—In phrases, with manibus or manu, at hand, under control, within reach: quamcunque rem habent in manibus: neque mihi in manu fuit Iugurtha qualis foret, in my power, S.: cum tantum belli in manibus esset, on their hands, L.: quorum epistulas in manu teneo.—With loco: in eo loco, in that state, in such a condition: in eo enim loco res sunt nostrae, ut, etc., L.: quo in loco res esset, cognoscere, Cs.: quod ipse, si in eodem loco esset, facturus fuerit, L.—In eo esse ut, etc., to be in such a condition, etc.: cum in eo esset, ut, etc., the situation was such, L.—Of time, in, during, in the course of, within: in tempore hoc, T.: in tali tempore, L.: in diebus paucis, T.: Tam in brevi spatio, T.: in omni aetate: in totā vitā inconstans.—In, while, during: fit, ut distrahatur in deliberando animus: in dividendo partem in genere numerare: in agris vastandis, in laying waste, Cs.: cum in immolandā Iphigeniā tristis Calchas esset.—In phrases, in tempore, in time, at the right time, seasonably: ipsum video in tempore huc se recipere, T.: spreta in tempore gloria interdum cumulatior redit, L.—In praesentiā, at present, now, for the moment, under existing circumstances: sic enim mihi in praesentiā occurrit: id quod unum maxime in praesentiā desiderabatur, L.—In praesenti, for the present: haec ad te in praesenti scripsi, ut, etc.: talenta centum in praesenti, down, L.—Of condition or occupation, in, subject to, affected by, experiencing, engaged in, involved in: magno in aere alieno: torpescentne dextrae in amentiā illā? L.: diem in laetitiā degere, T.: civitas, quae tibi in amore fuit, beloved: in invidiā esse, L.: quod in summis tuis occupationibus voluisti, etc., when engrossed by: in eo magistratu pari diligentiā se praebuit, N.: esse in vitio, in the wrong: hoc est in vitio, perhorrescere, etc., is wrong.—In the case of, in relation to: numcubi meam Benignitatem sensisti in te claudier? in your case (i. e. towards you), T.: facere in eo, cuius, etc., in the case of the man, Cs.: in furibus aerari, S.: Achilles talis in hoste fuit, V.: in hoc homine saepe a me quaeris, etc., in the case of.— In phrases, with summā, in all, in a word, in fine: in omni summā me ad pacem converto.—With neut. sing. of an adj. (expressing more abstractly the quality): cum exitūs haud in facili essent (i. e. haud faciles), L.: in obscuro vitam habere, S.: in dubio esse, L.: in integro esse: in tuto esse, L.: in aequo esse, L.: in aperto esse, S.: in promisco esse, L.: in incerto haberi, S.    III. In composition, in retains its n before vowels, and before h, c, d, f, g, consonant i, n, q, s, t, v, usually also before l and r, and very frequently before m, b, p. But the n is usually assimilated before m, b, p, and often before l, r.
    * * *
    I
    in, on, at (space); in accordance with/regard to/the case of; within (time)
    II
    into; about, in the mist of; according to, after (manner); for; to, among

    Latin-English dictionary > in

  • 5 cottidiano

    cottīdĭānus and cō̆tīd- (less correctly quŏtīd-), a, um (cŏtīd-, Mart. 11, 1, 2;

    but cōtĭd-,

    Cat. 68, 139), adj. [cottidie].
    I.
    Prop.
    A.
    In gen., of every day, daily:

    febris,

    Ter. Hec. 3, 2, 22:

    labor,

    Caes. B. G. 3, 17:

    consuetudo,

    id. B. C. 3, 85:

    usus,

    id. B. G. 4, 33:

    agger,

    id. ib. 7, 22:

    sermo,

    Cic. Fam. 1, 1. 2:

    victus,

    id. de Or. 1, 54, 232:

    vita,

    id. Pis. 26, 64: sumptus, Nep. Dion;

    7, 2: cubiculum,

    Cels. 1, 3:

    cotidianis diebus = cottidie,

    Cael. Aur. Tard. 2, 1.—
    B.
    Esp., [p. 477] abl. adverb.: cottīdĭāno = cottidie, daily:

    nisi cottidiano sesquiopus confeceris,

    Plaut. Capt. 3, 5, 66; Afran. ap. Charis. I. p. 177 P. (Com. Rel. v. 369 Rib.):

    ut cotidiano in forum mille hominum descenderent,

    Cic. Rep. 6, 2, 2; Plin. 11, 37, 56, § 154; Rutil. Lup. 1, 2; Front. ap. Charis. l. l.—
    II.
    Meton., every day, daily, usual, ordinary, common:

    formae,

    Ter. Eun. 2, 3, 6:

    verba,

    Cic. Fam. 9, 21, 1:

    sindon,

    Mart. 11, 1, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > cottidiano

  • 6 cottidianus

    cottīdĭānus and cō̆tīd- (less correctly quŏtīd-), a, um (cŏtīd-, Mart. 11, 1, 2;

    but cōtĭd-,

    Cat. 68, 139), adj. [cottidie].
    I.
    Prop.
    A.
    In gen., of every day, daily:

    febris,

    Ter. Hec. 3, 2, 22:

    labor,

    Caes. B. G. 3, 17:

    consuetudo,

    id. B. C. 3, 85:

    usus,

    id. B. G. 4, 33:

    agger,

    id. ib. 7, 22:

    sermo,

    Cic. Fam. 1, 1. 2:

    victus,

    id. de Or. 1, 54, 232:

    vita,

    id. Pis. 26, 64: sumptus, Nep. Dion;

    7, 2: cubiculum,

    Cels. 1, 3:

    cotidianis diebus = cottidie,

    Cael. Aur. Tard. 2, 1.—
    B.
    Esp., [p. 477] abl. adverb.: cottīdĭāno = cottidie, daily:

    nisi cottidiano sesquiopus confeceris,

    Plaut. Capt. 3, 5, 66; Afran. ap. Charis. I. p. 177 P. (Com. Rel. v. 369 Rib.):

    ut cotidiano in forum mille hominum descenderent,

    Cic. Rep. 6, 2, 2; Plin. 11, 37, 56, § 154; Rutil. Lup. 1, 2; Front. ap. Charis. l. l.—
    II.
    Meton., every day, daily, usual, ordinary, common:

    formae,

    Ter. Eun. 2, 3, 6:

    verba,

    Cic. Fam. 9, 21, 1:

    sindon,

    Mart. 11, 1, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > cottidianus

  • 7 quot

    quŏt (in MSS. often quŏd), adj. plur. indecl. [kindr. with Sanscr. kati, quot, like tot, Sanscr. tati].
    I.
    Lit., how many, as many, as: quot sunt? Sce. Totidem, quot ego et tu sumus, Plaut. Rud. 2, 7, 6; id. Most. 3, 1, 114:

    quot homines, tot sententiae,

    Ter. Phorm. 2, 4, 14:

    quot homines, tot causae,

    Cic. de Or. 2, 32, 140:

    quot dies erimus in Tusculano,

    id. Tusc. 1, 49, 119:

    quot calamitates!

    id. ib. 1, 35, 86:

    quot orationum genera esse diximus, totidem oratorum reperiuntur,

    id. Or. 16, 53:

    idque declarat totidem quot dixit, scripta verbis oratio,

    id. Brut. 96, 328; Ov. Tr. 1, 5, 47; Hor. S. 2, 1, 27; Juv. 7, 225.—
    B.
    For quotiens;

    toties, quot,

    as often as, Liv. 2, 13, 2.—
    II.
    Transf., in specifications of time, all, each, every: quot diebus, every day, daily: quot mensibus, every month, monthly: quot annis, often as one word, quotannis (in inscrr. also, QVOD ANNIS), every year, yearly, annually:

    quot Kalendis petere cibum,

    Plaut. Stich. 1, 2, 3:

    quot mensibus fodere,

    Cato, R. R. 43, 2:

    quotannis tributa conferre,

    Cic. Verr. 2, 2, 53, § 131:

    hic illum vidi juvenem, Meliboee, quot annis,

    Verg. E. 1, 43:

    quot annos singula milia,

    Caes. B. G. 4, 1: Pomponius scribit, nihil interesse, utrum in annos singulos, vel quot annis; an in singulos menses, vel quot mensibus;

    an in singulos dies, vel quot diebus legatur,

    Dig. 36, 2, 12:

    sedulum quot dies obibam culturae sacrorum ministerium,

    App. M. 11, p. 267, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > quot

  • 8 cotidie

    daily, every day; day by day; usually, ordinarily, commonly

    Latin-English dictionary > cotidie

  • 9 cotidio

    daily, every day; day by day; usually, ordinarily, commonly

    Latin-English dictionary > cotidio

  • 10 cottidie

    daily, every day; day by day; usually, ordinarily, commonly

    Latin-English dictionary > cottidie

  • 11 cottidio

    daily, every day; day by day; usually, ordinarily, commonly

    Latin-English dictionary > cottidio

  • 12 quotidie

    daily, every day; day by day; usually, ordinarily, commonly

    Latin-English dictionary > quotidie

  • 13 Sateurnus

    Sāturnus (old collat. form Sāteur-nus, Fest. pp. 323 and 325 Müll., and SAETVRNVS, on a vase; v. Ritschl, de Fictil. Litteratis, and Schweizer, Zeitschr. für vergl. Sprachf. 4, p. 65 sq.), i, m. [1. sero;

    ab satu est dictus Saturnus,

    Varr. L. L. 5, § 64 Müll.], Saturn; according to the myth, the most ancient king of Latium, who came to Italy in the reign of Janus; afterwards honored as the god of agriculture and of civilization in general; hence early identified with the Kronos of the Greeks:

    qui terram colerent, eos solos reliquos esse ex stirpe Saturni regis,

    Varr. R. R. 3, 1, 5:

    principes (dei) in Latio Saturnus et Ops,

    id. L. L. 5, § 57 Müll.:

    primus ab aetherio venit Saturnus Olympo, Arma Jovis fugiens et regnis exsul ademptis. Is genus indocile ac dispersum montibus altis Composuit legesque dedit Latiumque vocari Maluit, etc.,

    Verg. A. 8, 319 sq.; Ov. F. 1, 193; 1, 235 sq.; 6, 29 sq.; Tib. 1, 3, 35; 2, 5, 9 et saep.—As the god of time, Cic. N. D. 2, 25, 64; Lact. 1, 12, 9.—As the sun-god of the Phœnicians, = Baal, Curt. 4, 3, 15:

    Saturni sacra dies,

    i. e. Saturday, Tib. 1, 3, 18:

    Saturni Stella,

    the planet Saturn, Cic. N. D. 2, 20, 52; 2, 46, 119; id. Div. 1, 39, 85.—As subst.: Sāturnus, i, m., the planet Saturn, Hor. C. 2, 17, 23.—Hence,
    A.
    Sāturnĭus, a, um, adj., of or belonging to Saturn, Saturnian:

    stella,

    i. e. the planet Saturn, Cic. Rep. 6, 17, 17: mons, an ancient name of the Capitoline Hill, acc. to Varr. L. L. 5, § 42 Müll., and Fest. p. 322 ib.: terra, i. e. Latium, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 42 ib. (Ann. v. 25 Vahl.); Ov. F. 5, 625; also,

    tellus,

    Verg. A. 8, 329;

    and arva,

    id. ib. 1, 569; in a wider sense: tellus, for Italy, id. G. 2, 173:

    regna,

    i. e. the golden age, id. E. 4, 6: proles, i. e. Picus, a son of Saturn, Ov. M. 14, 320:

    gens,

    i. e. the Italians, id. F. 1, 237: Juno, as daughter of Saturn, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 4, 576 (Ann. v. 65 Vahl.); Verg. A. 12, 156; Ov. M. 4, 447:

    Juppiter,

    id. ib. 9, 242;

    also pater (sc. Superum),

    Verg. A. 4, 372; Ov. M. 1, 163:

    domitor maris,

    i. e. Neptune, Verg. A. 5, 799:

    virgo,

    i. e. Vesta, Ov. F. 6, 383: versus, the Saturnian verse, the oldest kind of metre among the Romans, in use down to the time of Ennius, Fest. s. v. Saturnus, p. 325 Müll.; cf.

    of the same, numerus,

    Hor. Ep. 2, 1, 158:

    carmen,

    Ter. Maur. p. 2439:

    metrum,

    Diom. p. 512; v. Herm. Doctr. Metr. III. 9, and Bernhardy, Röm. Lit. p. 70 sq.—
    2.
    Substt.
    a.
    Sāturnĭus, ii, m.
    (α).
    Jupiter, Enn. ap. Prisc. p. 1113 P. (Ann. v. 444 Vahl.); Ov. M. 8, 703; Claud. Gigant. 16.—
    (β).
    Pluto, Ov. M. 5, 420.—
    (γ). b.
    Sāturnĭa, ae, f.
    (α).
    Juno, Enn. ap. Prisc. p. 1103 P. (Ann. v. 483 Vahl.); Verg. A. 1, 23; Ov. F. 1, 265; 2, 191; 5, 235; id. M. 1, 612 et saep. —
    (β).
    The town built by Saturn on the Capitoline Hill, the fabled beginning of Rome, acc. to Varr. L. L. 5, § 42 Müll.; Verg. A. 8, 358; Ov. F. 6, 31; Plin. 3, 5, 9, § 68; Fest. p. 322 Müll.—
    B.
    Sāturnālis, e, adj., of or belonging to Saturn, Saturnian; as an adj. only with festum, = Saturnalia.—
    2.
    Subst.: Sāturnālĭa, iōrum, ibus (cf. on the gen.:

    certum est licito et Saturnalium et Saturnaliorum dici,

    Macr. S. 1, 4; Ruddim. 1, p. 97; v. also Bacchanalia, Compitalia, Vinalia, and the like), a general festival in honor of Saturn, beginning on the 17 th of December and lasting several days; the Saturnalia, Macr. S. 1, 7 sq.; Liv. 2, 21 sq.; Varr. L. L. 6, § 22 Müll.; Fest. s. v. ferias, p. 86 ib.; Cato, R. R. 57, 2; Varr. L. L. 5, § 64 Müll.; Cat. 14, 15; Cic. Att. 5, 20, 5; id. Cat. 3, 4, 10; Liv. 22, 1 fin.; Hor. S. 2, 3, 5 et saep.:

    prima,

    i. e. the first day of the Saturnalia, Liv. 30, 36 Drak. N. cr.:

    secunda, tertia,

    the second, third day of the Saturnalia, Cic. Att. 13, 52, 1.— Transf.:

    vestra Saturnalia, said of the feriae matronales, as the festival of the women,

    Mart. 5, 84, 11.—

    Prov.: non semper Saturnalia erunt,

    every day cannot be a holiday, Sen. Apoc. 12, § 2. —Hence,
    b.
    Sāturnālĭcĭus or - tĭus, a, um, adj., of or belonging to the Saturnalia, Saturnalian (post-Aug.):

    tributum,

    i.e. a presen given on the Saturnalia, Mart. 10, 17, 1:

    nuces,

    id. 5, 30, 8; 7, 91, 2:

    versus,

    id. 5, 19, 11.—
    C.
    Sāturnĭăcus, a, um, adj., of Saturn (late Lat.), Aug. c. Faust. 20, 13. [p. 1636]

    Lewis & Short latin dictionary > Sateurnus

  • 14 Saturniacus

    Sāturnus (old collat. form Sāteur-nus, Fest. pp. 323 and 325 Müll., and SAETVRNVS, on a vase; v. Ritschl, de Fictil. Litteratis, and Schweizer, Zeitschr. für vergl. Sprachf. 4, p. 65 sq.), i, m. [1. sero;

    ab satu est dictus Saturnus,

    Varr. L. L. 5, § 64 Müll.], Saturn; according to the myth, the most ancient king of Latium, who came to Italy in the reign of Janus; afterwards honored as the god of agriculture and of civilization in general; hence early identified with the Kronos of the Greeks:

    qui terram colerent, eos solos reliquos esse ex stirpe Saturni regis,

    Varr. R. R. 3, 1, 5:

    principes (dei) in Latio Saturnus et Ops,

    id. L. L. 5, § 57 Müll.:

    primus ab aetherio venit Saturnus Olympo, Arma Jovis fugiens et regnis exsul ademptis. Is genus indocile ac dispersum montibus altis Composuit legesque dedit Latiumque vocari Maluit, etc.,

    Verg. A. 8, 319 sq.; Ov. F. 1, 193; 1, 235 sq.; 6, 29 sq.; Tib. 1, 3, 35; 2, 5, 9 et saep.—As the god of time, Cic. N. D. 2, 25, 64; Lact. 1, 12, 9.—As the sun-god of the Phœnicians, = Baal, Curt. 4, 3, 15:

    Saturni sacra dies,

    i. e. Saturday, Tib. 1, 3, 18:

    Saturni Stella,

    the planet Saturn, Cic. N. D. 2, 20, 52; 2, 46, 119; id. Div. 1, 39, 85.—As subst.: Sāturnus, i, m., the planet Saturn, Hor. C. 2, 17, 23.—Hence,
    A.
    Sāturnĭus, a, um, adj., of or belonging to Saturn, Saturnian:

    stella,

    i. e. the planet Saturn, Cic. Rep. 6, 17, 17: mons, an ancient name of the Capitoline Hill, acc. to Varr. L. L. 5, § 42 Müll., and Fest. p. 322 ib.: terra, i. e. Latium, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 42 ib. (Ann. v. 25 Vahl.); Ov. F. 5, 625; also,

    tellus,

    Verg. A. 8, 329;

    and arva,

    id. ib. 1, 569; in a wider sense: tellus, for Italy, id. G. 2, 173:

    regna,

    i. e. the golden age, id. E. 4, 6: proles, i. e. Picus, a son of Saturn, Ov. M. 14, 320:

    gens,

    i. e. the Italians, id. F. 1, 237: Juno, as daughter of Saturn, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 4, 576 (Ann. v. 65 Vahl.); Verg. A. 12, 156; Ov. M. 4, 447:

    Juppiter,

    id. ib. 9, 242;

    also pater (sc. Superum),

    Verg. A. 4, 372; Ov. M. 1, 163:

    domitor maris,

    i. e. Neptune, Verg. A. 5, 799:

    virgo,

    i. e. Vesta, Ov. F. 6, 383: versus, the Saturnian verse, the oldest kind of metre among the Romans, in use down to the time of Ennius, Fest. s. v. Saturnus, p. 325 Müll.; cf.

    of the same, numerus,

    Hor. Ep. 2, 1, 158:

    carmen,

    Ter. Maur. p. 2439:

    metrum,

    Diom. p. 512; v. Herm. Doctr. Metr. III. 9, and Bernhardy, Röm. Lit. p. 70 sq.—
    2.
    Substt.
    a.
    Sāturnĭus, ii, m.
    (α).
    Jupiter, Enn. ap. Prisc. p. 1113 P. (Ann. v. 444 Vahl.); Ov. M. 8, 703; Claud. Gigant. 16.—
    (β).
    Pluto, Ov. M. 5, 420.—
    (γ). b.
    Sāturnĭa, ae, f.
    (α).
    Juno, Enn. ap. Prisc. p. 1103 P. (Ann. v. 483 Vahl.); Verg. A. 1, 23; Ov. F. 1, 265; 2, 191; 5, 235; id. M. 1, 612 et saep. —
    (β).
    The town built by Saturn on the Capitoline Hill, the fabled beginning of Rome, acc. to Varr. L. L. 5, § 42 Müll.; Verg. A. 8, 358; Ov. F. 6, 31; Plin. 3, 5, 9, § 68; Fest. p. 322 Müll.—
    B.
    Sāturnālis, e, adj., of or belonging to Saturn, Saturnian; as an adj. only with festum, = Saturnalia.—
    2.
    Subst.: Sāturnālĭa, iōrum, ibus (cf. on the gen.:

    certum est licito et Saturnalium et Saturnaliorum dici,

    Macr. S. 1, 4; Ruddim. 1, p. 97; v. also Bacchanalia, Compitalia, Vinalia, and the like), a general festival in honor of Saturn, beginning on the 17 th of December and lasting several days; the Saturnalia, Macr. S. 1, 7 sq.; Liv. 2, 21 sq.; Varr. L. L. 6, § 22 Müll.; Fest. s. v. ferias, p. 86 ib.; Cato, R. R. 57, 2; Varr. L. L. 5, § 64 Müll.; Cat. 14, 15; Cic. Att. 5, 20, 5; id. Cat. 3, 4, 10; Liv. 22, 1 fin.; Hor. S. 2, 3, 5 et saep.:

    prima,

    i. e. the first day of the Saturnalia, Liv. 30, 36 Drak. N. cr.:

    secunda, tertia,

    the second, third day of the Saturnalia, Cic. Att. 13, 52, 1.— Transf.:

    vestra Saturnalia, said of the feriae matronales, as the festival of the women,

    Mart. 5, 84, 11.—

    Prov.: non semper Saturnalia erunt,

    every day cannot be a holiday, Sen. Apoc. 12, § 2. —Hence,
    b.
    Sāturnālĭcĭus or - tĭus, a, um, adj., of or belonging to the Saturnalia, Saturnalian (post-Aug.):

    tributum,

    i.e. a presen given on the Saturnalia, Mart. 10, 17, 1:

    nuces,

    id. 5, 30, 8; 7, 91, 2:

    versus,

    id. 5, 19, 11.—
    C.
    Sāturnĭăcus, a, um, adj., of Saturn (late Lat.), Aug. c. Faust. 20, 13. [p. 1636]

    Lewis & Short latin dictionary > Saturniacus

  • 15 Saturnii

    Sāturnus (old collat. form Sāteur-nus, Fest. pp. 323 and 325 Müll., and SAETVRNVS, on a vase; v. Ritschl, de Fictil. Litteratis, and Schweizer, Zeitschr. für vergl. Sprachf. 4, p. 65 sq.), i, m. [1. sero;

    ab satu est dictus Saturnus,

    Varr. L. L. 5, § 64 Müll.], Saturn; according to the myth, the most ancient king of Latium, who came to Italy in the reign of Janus; afterwards honored as the god of agriculture and of civilization in general; hence early identified with the Kronos of the Greeks:

    qui terram colerent, eos solos reliquos esse ex stirpe Saturni regis,

    Varr. R. R. 3, 1, 5:

    principes (dei) in Latio Saturnus et Ops,

    id. L. L. 5, § 57 Müll.:

    primus ab aetherio venit Saturnus Olympo, Arma Jovis fugiens et regnis exsul ademptis. Is genus indocile ac dispersum montibus altis Composuit legesque dedit Latiumque vocari Maluit, etc.,

    Verg. A. 8, 319 sq.; Ov. F. 1, 193; 1, 235 sq.; 6, 29 sq.; Tib. 1, 3, 35; 2, 5, 9 et saep.—As the god of time, Cic. N. D. 2, 25, 64; Lact. 1, 12, 9.—As the sun-god of the Phœnicians, = Baal, Curt. 4, 3, 15:

    Saturni sacra dies,

    i. e. Saturday, Tib. 1, 3, 18:

    Saturni Stella,

    the planet Saturn, Cic. N. D. 2, 20, 52; 2, 46, 119; id. Div. 1, 39, 85.—As subst.: Sāturnus, i, m., the planet Saturn, Hor. C. 2, 17, 23.—Hence,
    A.
    Sāturnĭus, a, um, adj., of or belonging to Saturn, Saturnian:

    stella,

    i. e. the planet Saturn, Cic. Rep. 6, 17, 17: mons, an ancient name of the Capitoline Hill, acc. to Varr. L. L. 5, § 42 Müll., and Fest. p. 322 ib.: terra, i. e. Latium, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 42 ib. (Ann. v. 25 Vahl.); Ov. F. 5, 625; also,

    tellus,

    Verg. A. 8, 329;

    and arva,

    id. ib. 1, 569; in a wider sense: tellus, for Italy, id. G. 2, 173:

    regna,

    i. e. the golden age, id. E. 4, 6: proles, i. e. Picus, a son of Saturn, Ov. M. 14, 320:

    gens,

    i. e. the Italians, id. F. 1, 237: Juno, as daughter of Saturn, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 4, 576 (Ann. v. 65 Vahl.); Verg. A. 12, 156; Ov. M. 4, 447:

    Juppiter,

    id. ib. 9, 242;

    also pater (sc. Superum),

    Verg. A. 4, 372; Ov. M. 1, 163:

    domitor maris,

    i. e. Neptune, Verg. A. 5, 799:

    virgo,

    i. e. Vesta, Ov. F. 6, 383: versus, the Saturnian verse, the oldest kind of metre among the Romans, in use down to the time of Ennius, Fest. s. v. Saturnus, p. 325 Müll.; cf.

    of the same, numerus,

    Hor. Ep. 2, 1, 158:

    carmen,

    Ter. Maur. p. 2439:

    metrum,

    Diom. p. 512; v. Herm. Doctr. Metr. III. 9, and Bernhardy, Röm. Lit. p. 70 sq.—
    2.
    Substt.
    a.
    Sāturnĭus, ii, m.
    (α).
    Jupiter, Enn. ap. Prisc. p. 1113 P. (Ann. v. 444 Vahl.); Ov. M. 8, 703; Claud. Gigant. 16.—
    (β).
    Pluto, Ov. M. 5, 420.—
    (γ). b.
    Sāturnĭa, ae, f.
    (α).
    Juno, Enn. ap. Prisc. p. 1103 P. (Ann. v. 483 Vahl.); Verg. A. 1, 23; Ov. F. 1, 265; 2, 191; 5, 235; id. M. 1, 612 et saep. —
    (β).
    The town built by Saturn on the Capitoline Hill, the fabled beginning of Rome, acc. to Varr. L. L. 5, § 42 Müll.; Verg. A. 8, 358; Ov. F. 6, 31; Plin. 3, 5, 9, § 68; Fest. p. 322 Müll.—
    B.
    Sāturnālis, e, adj., of or belonging to Saturn, Saturnian; as an adj. only with festum, = Saturnalia.—
    2.
    Subst.: Sāturnālĭa, iōrum, ibus (cf. on the gen.:

    certum est licito et Saturnalium et Saturnaliorum dici,

    Macr. S. 1, 4; Ruddim. 1, p. 97; v. also Bacchanalia, Compitalia, Vinalia, and the like), a general festival in honor of Saturn, beginning on the 17 th of December and lasting several days; the Saturnalia, Macr. S. 1, 7 sq.; Liv. 2, 21 sq.; Varr. L. L. 6, § 22 Müll.; Fest. s. v. ferias, p. 86 ib.; Cato, R. R. 57, 2; Varr. L. L. 5, § 64 Müll.; Cat. 14, 15; Cic. Att. 5, 20, 5; id. Cat. 3, 4, 10; Liv. 22, 1 fin.; Hor. S. 2, 3, 5 et saep.:

    prima,

    i. e. the first day of the Saturnalia, Liv. 30, 36 Drak. N. cr.:

    secunda, tertia,

    the second, third day of the Saturnalia, Cic. Att. 13, 52, 1.— Transf.:

    vestra Saturnalia, said of the feriae matronales, as the festival of the women,

    Mart. 5, 84, 11.—

    Prov.: non semper Saturnalia erunt,

    every day cannot be a holiday, Sen. Apoc. 12, § 2. —Hence,
    b.
    Sāturnālĭcĭus or - tĭus, a, um, adj., of or belonging to the Saturnalia, Saturnalian (post-Aug.):

    tributum,

    i.e. a presen given on the Saturnalia, Mart. 10, 17, 1:

    nuces,

    id. 5, 30, 8; 7, 91, 2:

    versus,

    id. 5, 19, 11.—
    C.
    Sāturnĭăcus, a, um, adj., of Saturn (late Lat.), Aug. c. Faust. 20, 13. [p. 1636]

    Lewis & Short latin dictionary > Saturnii

  • 16 Saturnus

    Sāturnus (old collat. form Sāteur-nus, Fest. pp. 323 and 325 Müll., and SAETVRNVS, on a vase; v. Ritschl, de Fictil. Litteratis, and Schweizer, Zeitschr. für vergl. Sprachf. 4, p. 65 sq.), i, m. [1. sero;

    ab satu est dictus Saturnus,

    Varr. L. L. 5, § 64 Müll.], Saturn; according to the myth, the most ancient king of Latium, who came to Italy in the reign of Janus; afterwards honored as the god of agriculture and of civilization in general; hence early identified with the Kronos of the Greeks:

    qui terram colerent, eos solos reliquos esse ex stirpe Saturni regis,

    Varr. R. R. 3, 1, 5:

    principes (dei) in Latio Saturnus et Ops,

    id. L. L. 5, § 57 Müll.:

    primus ab aetherio venit Saturnus Olympo, Arma Jovis fugiens et regnis exsul ademptis. Is genus indocile ac dispersum montibus altis Composuit legesque dedit Latiumque vocari Maluit, etc.,

    Verg. A. 8, 319 sq.; Ov. F. 1, 193; 1, 235 sq.; 6, 29 sq.; Tib. 1, 3, 35; 2, 5, 9 et saep.—As the god of time, Cic. N. D. 2, 25, 64; Lact. 1, 12, 9.—As the sun-god of the Phœnicians, = Baal, Curt. 4, 3, 15:

    Saturni sacra dies,

    i. e. Saturday, Tib. 1, 3, 18:

    Saturni Stella,

    the planet Saturn, Cic. N. D. 2, 20, 52; 2, 46, 119; id. Div. 1, 39, 85.—As subst.: Sāturnus, i, m., the planet Saturn, Hor. C. 2, 17, 23.—Hence,
    A.
    Sāturnĭus, a, um, adj., of or belonging to Saturn, Saturnian:

    stella,

    i. e. the planet Saturn, Cic. Rep. 6, 17, 17: mons, an ancient name of the Capitoline Hill, acc. to Varr. L. L. 5, § 42 Müll., and Fest. p. 322 ib.: terra, i. e. Latium, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 42 ib. (Ann. v. 25 Vahl.); Ov. F. 5, 625; also,

    tellus,

    Verg. A. 8, 329;

    and arva,

    id. ib. 1, 569; in a wider sense: tellus, for Italy, id. G. 2, 173:

    regna,

    i. e. the golden age, id. E. 4, 6: proles, i. e. Picus, a son of Saturn, Ov. M. 14, 320:

    gens,

    i. e. the Italians, id. F. 1, 237: Juno, as daughter of Saturn, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 4, 576 (Ann. v. 65 Vahl.); Verg. A. 12, 156; Ov. M. 4, 447:

    Juppiter,

    id. ib. 9, 242;

    also pater (sc. Superum),

    Verg. A. 4, 372; Ov. M. 1, 163:

    domitor maris,

    i. e. Neptune, Verg. A. 5, 799:

    virgo,

    i. e. Vesta, Ov. F. 6, 383: versus, the Saturnian verse, the oldest kind of metre among the Romans, in use down to the time of Ennius, Fest. s. v. Saturnus, p. 325 Müll.; cf.

    of the same, numerus,

    Hor. Ep. 2, 1, 158:

    carmen,

    Ter. Maur. p. 2439:

    metrum,

    Diom. p. 512; v. Herm. Doctr. Metr. III. 9, and Bernhardy, Röm. Lit. p. 70 sq.—
    2.
    Substt.
    a.
    Sāturnĭus, ii, m.
    (α).
    Jupiter, Enn. ap. Prisc. p. 1113 P. (Ann. v. 444 Vahl.); Ov. M. 8, 703; Claud. Gigant. 16.—
    (β).
    Pluto, Ov. M. 5, 420.—
    (γ). b.
    Sāturnĭa, ae, f.
    (α).
    Juno, Enn. ap. Prisc. p. 1103 P. (Ann. v. 483 Vahl.); Verg. A. 1, 23; Ov. F. 1, 265; 2, 191; 5, 235; id. M. 1, 612 et saep. —
    (β).
    The town built by Saturn on the Capitoline Hill, the fabled beginning of Rome, acc. to Varr. L. L. 5, § 42 Müll.; Verg. A. 8, 358; Ov. F. 6, 31; Plin. 3, 5, 9, § 68; Fest. p. 322 Müll.—
    B.
    Sāturnālis, e, adj., of or belonging to Saturn, Saturnian; as an adj. only with festum, = Saturnalia.—
    2.
    Subst.: Sāturnālĭa, iōrum, ibus (cf. on the gen.:

    certum est licito et Saturnalium et Saturnaliorum dici,

    Macr. S. 1, 4; Ruddim. 1, p. 97; v. also Bacchanalia, Compitalia, Vinalia, and the like), a general festival in honor of Saturn, beginning on the 17 th of December and lasting several days; the Saturnalia, Macr. S. 1, 7 sq.; Liv. 2, 21 sq.; Varr. L. L. 6, § 22 Müll.; Fest. s. v. ferias, p. 86 ib.; Cato, R. R. 57, 2; Varr. L. L. 5, § 64 Müll.; Cat. 14, 15; Cic. Att. 5, 20, 5; id. Cat. 3, 4, 10; Liv. 22, 1 fin.; Hor. S. 2, 3, 5 et saep.:

    prima,

    i. e. the first day of the Saturnalia, Liv. 30, 36 Drak. N. cr.:

    secunda, tertia,

    the second, third day of the Saturnalia, Cic. Att. 13, 52, 1.— Transf.:

    vestra Saturnalia, said of the feriae matronales, as the festival of the women,

    Mart. 5, 84, 11.—

    Prov.: non semper Saturnalia erunt,

    every day cannot be a holiday, Sen. Apoc. 12, § 2. —Hence,
    b.
    Sāturnālĭcĭus or - tĭus, a, um, adj., of or belonging to the Saturnalia, Saturnalian (post-Aug.):

    tributum,

    i.e. a presen given on the Saturnalia, Mart. 10, 17, 1:

    nuces,

    id. 5, 30, 8; 7, 91, 2:

    versus,

    id. 5, 19, 11.—
    C.
    Sāturnĭăcus, a, um, adj., of Saturn (late Lat.), Aug. c. Faust. 20, 13. [p. 1636]

    Lewis & Short latin dictionary > Saturnus

  • 17 singuli

    singŭli, ae, a (in sing. only ante- and post-class.; v. infra), num. distr. adj. [cf. simul, v. simplex].
    I.
    One to each, separate, single (opp. universi;

    for syn. cf.: privus, unusquisque): vini in culleos singulos quadragenae et singulae urnae dabuntur,

    Cato, R. R. 148, 1:

    ut ad denas capras singulos parent hircos,

    Varr. R. R. 2, 3 fin.:

    binae singulis quae datae nobis ancillae,

    Plaut. Poen. 1, 2, 12:

    describebat censores binos in singulas civitates,

    Cic. Verr. 2, 2, 53, § 133:

    duodena describit in singulos homines jugera,

    id. Agr. 2, 31, 85:

    filiae singulos filios parvos habentes,

    each one a boy, Liv. 40, 4, 2:

    croci, myrrhae, singulorum (tantum), etc.,

    of each, Cels. 6, 11:

    singuli singulorum deorum sacerdotes,

    a priest to each god, Cic. Leg. 2, 12, 29:

    quos ex omni copiā singuli singulos delegerant,

    Caes. B. G. 1, 48; 2, 20:

    si singuli singulos aggressuri fueritis,

    Liv. 6, 18, 6 et saep.— Sing.:

    nummo singulo multabatur (for which, shortly before: poena erat nummus unus sestertius),

    Gell. 18, 13, 6.—
    b.
    In dies singulos, adverb., from day to day, every day, daily; cottidie vel potius in dies singulos breviores litteras ad te mitto, Cic. Att. 5, 7, 1:

    crescit in dies singulos hostium numerus,

    id. Cat. 1, 2, 5; id. Att. 2, 22, 3.—
    II.
    In gen., single, separate, individual:

    populus rationi (obtemperare debet), nos singuli populo,

    Varr. L. L. 9, § 6 Müll.:

    honestius eum (agrum) vos universi quam singuli possideretis,

    Cic. Agr. 2, 31, 85:

    antepono singulis (generibus rei publicae) illud, quod conflatum fuerit ex omnibus,

    id. Rep. 1, 35, 54:

    refert, qui audiant... frequentes an pauci an singuli,

    id. de Or. 3, 55, 211:

    ut conquisitores singuli in subsellia Eant,

    Plaut. Am. prol. 65:

    singulorum dominatus,

    Cic. Rep. 1, 39, 61; 1, 40, 63; 2, 1, 2 et saep.:

    proderit per se ipsum secedere: meliores erimus singuli,

    alone, Sen. Ot. Sap. 1, 1 (id. Vit. Beat. 28, 2):

    quod est miserrimum, numquam sumus singuli,

    id. Q. N. 4, § 2 praef. — Sing. (for the class. unus or singularis):

    attat singulum video vestigium,

    a single trace, Plaut. Cist. 4, 2, 34:

    de caelo et tritico non infitias eo, quin singulo semper numero dicenda sint,

    in the singular number, Gell. 19, 8, 5: semel unum singulum est, Varr. ap. Non. p. 171, 20 al.; cf. Mart. Cap. 3, § 325.

    Lewis & Short latin dictionary > singuli

  • 18 Nulla dies sine linea

    Not a day without a line. Do something every day! (Apeles, Greek painter)

    Latin Quotes (Latin to English) > Nulla dies sine linea

  • 19 cottīdiānō

        cottīdiānō adv.    [cottidianus], daily: in forum descendere.
    * * *
    every day, daily

    Latin-English dictionary > cottīdiānō

  • 20 cottīdiē or cotīdiē

        cottīdiē or cotīdiē (not quot-), adv.    [quot- + dies], daily, every day: minari: castra movere, S.: summa et cotidie maiora praemia.

    Latin-English dictionary > cottīdiē or cotīdiē

См. также в других словарях:

  • Every Day — may refer to:* Every Day (album), an album by The Cinematic Orchestra * Every Day (The Rasmus song), a song by The Rasmus * Every Day (Rascal Flatts song), a song by Rascal Flattsee also* Everyday …   Wikipedia

  • Every Day — Every Day …   Википедия

  • Every Day — est un album de The Cinematic Orchestra, sorti sur le label Ninja Tune le 13 mai 2002. Liste des titres All That you Give (avec Fontella Bass) Burn Out Flite Evolution (avec Fontella Bass) Man With The Movie Camera All Things To All Men …   Wikipédia en Français

  • every day — ◊ everyday Everyday is an adjective. You use it to describe something which is normal and not exciting or unusual in any way. People could resume a normal everyday life. ...things that were common and everyday to him but luxuries to them. ◊ every …   Useful english dictionary

  • Every Day Is Exactly the Same — «Every Day Is Exactly the Same» …   Википедия

  • Every Day Is a New Day — Studio album by Diana Ross Released May 4, 1999 Recorded 1998 99 …   Wikipedia

  • Every Day Is Exactly the Same — Saltar a navegación, búsqueda «Every Day Is Exactly the Same» Sencillo de Nine Inch Nails del álbum With Teeth Publicación 4 de abril de 2006 Formato …   Wikipedia Español

  • every day vs everyday —   Every day here every is a determiner and day is a noun.   When you say every day you mean each day without exception.   For example: You have been late for school every day this week.   Everyday is an adjective.   When you say everyday you mean …   English dictionary of common mistakes and confusing words

  • every day vs everyday —   Every day here every is a determiner and day is a noun.   When you say every day you mean each day without exception.   For example: You have been late for school every day this week.   Everyday is an adjective.   When you say everyday you mean …   English dictionary of common mistakes and confusing words

  • Every Day Is Exactly The Same — Single par Nine Inch Nails extrait de l’album With Teeth Sortie 4 avril 2006 Enregistrement 2005 Durée 38:37 Genre(s) …   Wikipédia en Français

  • Every day is exactly the same — Single par Nine Inch Nails extrait de l’album With Teeth Sortie 4 avril 2006 Enregistrement 2005 Durée 38:37 Genre(s) …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»